1-  زمینه هاى فرهنگى و تربیتى گناه

1-1-        جهل و حماقت  

جهل و حماقت ، زمینه گناه را در انسان به وجود آورده و او را به سوى  گناه مى کشاند. جهل به خدا، جهل به هدف از آفرینش ، جهل به قوانین خلقت ، جهل به  زشتى گناه و آثار آن   .

چنانکه یک فرد جاهل و بى سواد غذاى آلوده به میکرب را بر  اثر جهل به آسانى مى خورد، ولى یک دکتر میکرب شناس ، هرگز آن را نمى خورد. در دوران جاهلیت که گناهان گوناگون ، سراسر زندگى مردم را گرفته بود، بیشتر بر اثر جهل و حماقت بود. براى توضیح به این آیات توجه کنید:

بنى اسرائیل به موسى گفتند: براى ما معبودى (از بت) قرار بده چنانکه آنها (بت پرستان ) معبودانى (از بت) دارند. موسى گفت : شما جمعیتى جاهل و نادان هستید.(1)

از زبان حضرت لوط علیه السلام خطاب به قومش مى خوانیم:

آیا شما به جاى زنان ، به سراغ مردان ، از روى شهوت مى روید؟ شما قومى جاهل هستید.(2)

و در آیه 89 سوره ى یوسف مى خوانیم:

قالَ هَل عَلِمتُم ما فَعَلتُم بِیُوسُفَ و اَخیهِ اِذ اَنتُم جاهِلُون

یوسف (به برادران خود) گفت : آیا دانستید که با یوسف و برادرش (بنیامین ) چه کردید؟ آنگاه که جاهل بودید.